Türkiye Barolar Birliği’: ‘Öğrencilerin dersleri boykot etmesi ifade özgürlüğü kapsamına girer’

Türkiye Barolar Birliği (TBB) İnsan Hakları Merkezi tarafından toplantı ve gösteri yürüyüşleri hakkında hukuki değerlendirme yapıldı. 5 ana başlık, 20 ara başlık ve 34 sayfadan oluşan değerlendirmede, üniversite öğrencilerinin ders boykotlarına ilişkin disiplin sorumluluğu kapsamlı olarak yer aldı. Raporda “Öğrencilerin dersleri boykot etme çağrısı yapması ve boykot etmesi ifade özgürlüğü kapsamına girer” denildi.

Türkiye Barolar Birliği (TBB) İnsan Hakları Merkezi tarafından hazırlanan hukuki değerlendirmede, çeşitli asliye ceza mahkemelerinde 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu kapsamında devam etmekte olan yargılamaların yanı sıra, Yükseköğrenim Kanunu disiplin hükümleri çerçevesinde, üniversite öğrencilerinin ders boykotlarına ilişkin disiplin sorumluluğu konuları incelendi.

5 ana başlık, 20 ara başlık ve 34 sayfadan oluşan değerlendirmede boykot çağrısı ve boykot eyleminin hukuki niteliği şu şekilde ifade edildi:

“BOYKOT ÇAĞRISI VE BOYKOT EYLEMİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ”

“İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE AKADEMİK ÖZGÜRLÜK ÜNİVERSİTENİN TEMEL TAŞIDIR”

“İfade özgürlüğü ve akademik özgürlük üniversitenin ve akademik yaşamın temel taşıdır. Öğrencilerin ifade ve barışçıl toplantı gösteri yürüyüşü ve bunların kapsamı içinde yer alan protesto hakkı hem 1982 Anayasasının 26. ve 34. maddelerinde hem de AİHS’nin 10. ve 11. maddelerinde güvence altına alınmıştır. Öğrencilerin protesto hakkının sınırı, bu nitelikteki eylemlerin yükseköğretim kurumlarında eğitim ve öğretimi doğrudan engelleyici bir nitelik taşıması olabilir.”

“AİHM’YE GÖRE BOYKOT ÇAĞRISI KARŞI GÖRÜŞÜ İFADE ETME ARACIDIR”

“BOYKOTA ÇAĞRI, DERSLERİ BOYKOT GİBİ PROTESTO EYLEMLERİ İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ”

“ANAYASA MAHKEMESİ’NİN İFADE ETTİĞİ ÜZERE TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ HAKKI BİR ARAYA GELEBİLME ÖZGÜRLÜĞÜNÜ KORUMAKTADIR”

“ÜNİVERSİTELERDE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK MÜDAHALENİN İSTİSNAİ OLMASI GEREKİR”

“SLOGAN ATMAK İŞGAL DEMEK DEĞİL”

Değerlendirmenin ilgili bölümün sonuç kısmında ise şu ifadelere yer verildi:

“Öğrencilerin dersleri boykot etme çağrısı yapması ve boykot etmesi ifade özgürlüğü kapsamına girer. Öğrencilerin, başkalarının derslere girmesini ve derslerin yapılmasını fiziken engellemedikleri sürece derslere siyasal nitelik taşıyan ya da taşımayan herhangi bir konuyu protesto etmek ve o konuya üniversite yönetiminin ya da kamuoyunun dikkatini çekmek amacıyla üniversite kampüsünde ve binalarında toplanması hem akademik özgürlük hem de toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının koruma kapsamı içindedir.

Bu tür eylemlerin 2547 sayılı Kanun’un 54. maddesinde sayılan disiplin suçlarından birinin kapsamında değerlendirilmesi Anayasa’nın 26. ve 34. maddelerine aykırılık oluşturacaktır. Böyle bir değerlendirme, yukarıda da açıklandığı gibi AİHM kararlarına; dolayısıyla ‘Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.’ diyen Anayasa’nın 90/5. maddesine de aykırılık oluşturacaktır.”