Sosyal Medyada Hakaret ‘Ticareti’

Sosyal medyada siyasilere, sanatçılara, gazetecilere, tanınmış kişilere yapılan hakaretler müşteki ve avukatları için büyük gelir kapısına döndü. Bazı avukatlar işi gücü bırakıp müvekkillerine hakaret eden kişileri araştırırken bazı avukatlar ise sosyal medyada hakaret taraması yapacak ekip dahi kurdular.

Sosyal medyada yapılan hakaretler avukatlar ve müştekiler için kazanç kapısına döndü. Adliyelerde yüzlerce hakaret dosyası bulunuyor. Sanatçıların, siyasilerin, gazetecilerin avukatları her hafta onlarca şikayet dilekçesi veriyor. Peki bu dosyaların tamamı şüpheli şahısların hakkını aramak için mi açılıyor? Hak arama saikiyle açılan dosyalar elbette bulunuyor.

Ancak bu durumu kazanç kapısına çevirenler çoğunlukta. Eski bir model 2022 yılında katıldığı bir canlı yayında sosyal medya hesabına gelen hakaret içerikli mesajları yargı sürecine taşıdığını ve bu durumdan para kazandığını belirterek, “yeni kazanç kapımı buldum” diyordu.

Peki sistem nasıl işliyor?

Ünlü isimler ve avukatlar için kazanç kapısı haline gelen hakaret soruşturmalarında sistem şöyle işliyor. Tanınmış kişiye yönelik sosyal medya üzerinden yapılan hakaretler avukatı tarafından tek tek tespit ediliyor. Hakaret eyleminin gerçekleştirildiğine dair müracaat savcılıklarına suç duyurusunda bulunularak, hakareti yapan kişinin kim olduğunun tespit edilmesi ve cezalandırılması isteniyor. Dosya genel soruşturma bürosuna aktarılıyor. Bu büro ise hakaret eden sosyal medya kullanıcısını jandarmaya veya emniyete bildiriyor. Şüphelinin beyanı alınıyor.

İfade sırasında şüpheliler genellikle ya ‘öfkelenip hakaret ettiklerini’ kabul ediyor ya da ‘sosyal medya hesaplarının kendilerine ait olmadığı’ iddia ediyorlar. Sonrasında dosya hakaretin uzlaştırmaya tabi bir suç olması nedeniyle uzlaştırma bürosuna gidiyor. Sistem üzerinden atanan uzlaşmacı tarafları arayarak bir araya getiriyor. Bir araya gelen taraflar masada pazarlığa oturuyor. Hakaret eden tarafın şikayetçiye bir meblağ ödemesi gerekiyor. Bu miktar bin TL’den başlıyor. Şüphelinin ekonomik durumuna göre bir uzlaşma sağlanmaya çalışılıyor. Kimi zaman ise taraflar bir araya gelmek istemediği için ya da ödenecek tutarda anlaşamadıkları için uzlaşma sağlanamıyor.

Vekâlet ücreti 9 bin 200 TL

Peki ya uzlaşma sağlanamazsa ne oluyor? Bu kez şüpheli hakkında dava açılıyor. Mahkeme şikayetçiyi cezalandırıyor. Üstüne bir de şikayetçinin avukatına ise 9 bin 200 TL vekâlet ücreti verilmesine karar veriliyor. Her iki durumda da şüpheli belirli bir miktar ödemek zorunda kalıyor. Hatta uzlaşma masasında anlaşarak kalkmak kendi lehine bir durum dahi olabiliyor.

Uzlaştırma bürosunda görev yapan bir Cumhuriyet Savcısı ise durumu şöyle özetliyor: “Uzlaşmanın bir limiti yok. Şikayetçinin avukatı şüpheliden ne kadar koparabilirse. Genellikle dosyalarımızda 2 bin lira ile 10 bin arasındaki fiyatlarda uzlaşıyorlar. Bu durumda dosya hakkında takipsizlik kararı verip kapatıyoruz. Uzlaşamazlarsa şüpheli hakkında 3 ay 2 yıla kadar hapis istemiyle dava açılıyor. Mahkeme bir ceza hükmü kuruyor. Ayrıca müşteki avukatına vekalet ücreti ödenmesine hükmediyor” dedi.

‘Soyguna döndü’

“İş bir anlamında soyguna dönmüş durumda” diyen savcı, “Aslında pek çok dosyada ünlülere yapılan hakaretten ünlülerin haberi yok. Ünlü ismin kendisine yapılan hakaretleri tek tek görüp tespit etmesi mümkün değil. Yasada boşluk var. Sosyal medyaya yönelik hakaret düzenlemesi yapılarak idari para cezası çıkarılmalı. Şüpheliden alınan paranın devletin kasasına gireceği bir düzenleme yapılmalı” diye konuştu.

Dosya bitince harekete geçiyorlar

Sosyal medyada hakaret eden kişilerin genellikle işi gücü az olan ya da emekli şahıslardan oluştuğunu aktaran Cumhuriyet Savcısı, “Sağcı solcuya, solcu sağcıya küfrediyor. Şimdi bu iş bir kazanca dönüşünce şöyle de bir durum yaşanıyor. Ünlü isme yapılan hakaret oranı düştüyse hemen halkı öfkelendirecek bir şeyler yapıyor ünlü kişi böylelikle açacağı yeni dosyaları yaratmış oluyor” ifadelerini kullandı.