Dün yüzde Yedi Daha Fakirleştik

Seçimlerin ardından TL’nin değer kaybı hızlandı. Döviz kurlarındaki günlük yükseliş yüzde 7’yi geçti, dolar 23 TL’yi aştı. Kurların sert yükselişiyle asgari ücretlinin geliri 10 günde 60 dolar eridi. Ücretlere yapılması beklenen zam, dövizde yaşanan hızlı artışla birlikte şimdiden buhar oldu.

Seçimlerin ardından TL’nin değer kaybı hızlandı. Döviz kurlarındaki günlük yükseliş yüzde 7’yi geçti, dolar 23 TL’yi aştı. Kurların sert yükselişiyle asgari ücretlinin geliri 10 günde 60 dolar eridi. Kurdaki yükselişi “Mehmet Şimşek etkisi, serbest piyasaya geçişin sinyali” olarak yorumlayan ekonomistlere göre “Dövizdeki artış zam fırtınası olarak gelecek. Yoksulluk derinleşecek”.

Merkez Bankası’nın (MB) 9 aydır rezerv satışı, sermaye kontrolleri ve sözlü müdahaleleri ile baskılanan kurlar, seçim sonrası yeni kabinen ilk toplantısının ardından atağa geçti. Döviz kurlarında 2021 yılında yaşanan kur şokundan bu yana en sert yükseliş yaşandı. Dün güne 21,61 seviyesinden başlayan dolar/TL gün içinde 23 liranın üzerine çıktı. Dolar/TL’deki 3 günlük yükseliş ise yüzde 8’i aştı. Yılbaşından bu yana ise kurda yüzde 20’yi aşan yükseliş yaşandı. Avro/TL tarafında da 25,50 TL ile rekor görüldü.

Bloomberg’e göre TL’deki rekor değer kaybı, kurun Mehmet Şimşek liderliğindeki yeni ekonomi yönetimiyle aşamalı olarak serbest bırakıldığının işareti olabilir. Şimşek, ilk açıklamalarında Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönmekten başka seçeneği kalmadığı ifadesini kullanmıştı. Bu açıklama piyasalarda mevcut politikaların terk edilerek gerçekçi ekonomi politikalarının uygulanmaya başlanacağı şeklinde yorumlandı. Dün yaşanan sert artış ise müdahaleci yaklaşımın terk edilerek, TL’nin gerçek değerine doğru değer kaybettiği şeklinde değerlendirildi.

YOKSULLUK DERİNLEŞECEK

Prof. Dr. Yalçın Karatepe: Seçimlerin ikinci turu da bittikten sonra Merkez Bankası dolar üzerindeki baskısını bıraktı. Kurda kademeli bir yükseliş söz konusuydu. Günlük yüzde 1’lik bir artış vardı fakat bugün artış bir ara yüzde 7’nin üzerindeydi. Grafiklere baktığımız zaman bugün birkaç defa Merkez Bankası tarafından müdahale gelmiş gibi görünüyor ancak bu müdahaleler yeterli olmayacaktır… Şu anki asgari ücret 370 dolar civarı bir para yapıyor. Bu özellikle sabit gelirlilerin ciddi şekilde yoksullaştığını gösteriyor. Önümüzdeki dönemde bunun enflasyona yansıması olacaktır. Mesela bugün dizel yakıtların fiyatı arttı yarın bunu benzinde göreceğiz. Dolayısıyla ücret artışları enflasyon baz alınarak sınırlı tutulacak ama gerçek enflasyon çok yüksek olacak. Özellikle temmuzdan itibaren bu daha belirgin hale gelecektir, bu da vatandaşın yoksullaşması sonucunu doğuracaktır.

Ekonomist Remzi Özdemir: İğneden ipliğe her şeye zam gelecek. Akaryakıtta ciddi anlamda zam göreceğiz. Doğalgaz ve elektrikte de zam olacak. Çünkü biz ithalatçı konumundayız. Dövizdeki artış zam fırtınası olarak gelecek. Zammın olduğu yerde de enflasyon patlayacaktır.

Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota: Bu artışın hepsi Haziran enflasyonuna yansımayacağı için ücretler yazın enflasyon karşısında yine eriyecek. Kötü ekonomi yönetiminin ve “faiz sebep, enflasyon netice” safsatasında ısrarın bedelini bir kez daha sabit gelirli vatandaşlar ödeyecek. Bununla da bitmeyecek, devreye maliye politikası da girecek. Korkarım ki pek yakında sabit gelirlilere yönetilen fiyatlara yapılan zamlar ve dolaylı vergilerle bir darbe daha vurulacak.

REKOR ÜSTÜNE REKOR KIRDI

Seçim sonrası yükselişe geçen dövizde dün adeta devalüasyon yaşandı. Dolar 23 lirayı aşarken avro da 25 lirayı geçti. Benzer bir durum altında da yaşandı. Dolar, avro ve altının önceki günkü kapanış ve dünkü çıktığı en yüksek seviyeye çıktı.

DOLAR YÜKSELİYOR ASGARİ ÜCRET ERİYOR