ANTİK YUNAN MİTOLOJİSİNDE ÇOBAN VE SÜRÜLERİN TANRISI ‘PAN’ HEYKELİ BULUNDU

Aziz Polyeuktos Kilisesi’nin bulunduğu Saraçhane Arkeoloji Parkı’nda başlatılan kazı çalışmalarında, 2 metre 60 santimetre derinlikte dolgu toprak içerisinde, mermer Pan (Antik Yunan Mitolojisinde Çoban ve sürülerin tanrısı) heykeli bulundu. 20 santimetre yüksekliğinde, 18 santimetre genişliğindeki heykel Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü tarafından alınarak, müze deposuna kaldırıldı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden (İBB) yapılan açıklamaya göre, İBB Miras ekiplerince Aziz Polyeuktos Kilisesi’nin bulunduğu Saraçhane Arkeoloji Park’ında 8 Haziran 2022 tarihinde başlayan kazı çalışmaları devam ediyor. Çalışmalarda 1 Nisan 2023 tarihinde ana yapının kuzey taraflarında yüzeyden yaklaşık 1 metre derinde mermer erkek heykeli parçası bulunmuştu.

BUGÜNKÜ KAZILARDA PAN HEYKELİNE ULAŞILDI

Kazı çalışmalarının sürdürüldüğü ana yapının kuzeybatı tarafında bugün de yaklaşık 2 metre 60 santimetre derinlikte dolgu toprak içerisinde mermer Pan (Antik Yunan Mitolojisinde Çoban ve sürülerin tanrısı) heykeli parçası bulundu. 20 santimetre yüksekliğinde, 18 santimetre genişliğindeki heykelin sol kol ile gövde altı kısmı kırılmış durumda olduğu tespit edildi. Heykelin Roma dönemine tarihlendiği düşünülüyor.

Heykelin, Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü tarafından alınarak müze deposuna kaldırıldığı, gerekli uzman incelemesi sonrasında kesin tarihleme yapılacağı belirtildi.

MİTOLOJİDE ‘PAN’

Pan, Yunan mitolojisinde kırın, satirlerin (Antik Yunan mitolojisinde yer alan yarı keçi yarı insan kır ve orman iyesi) ve çobanların tanrısı olarak kabul ediliyor. Bu tanım, Pan’ı doğa ile doğrudan ilişkili kıldığı için pastoral bir nitelik arzetse de bütün mitoslarda yarı keçi yarı insan suretinde tasvir edilmesi onu korkutucu bir figür haline getirmiş. Öyle ki Pan, kırlarda aniden insanların karşısına çıkıp görüntüsüyle insanları korkuttuğu için panik sözcüğüne de ilham kaynağı olmuş. Pan, çoban tanrısı olduğu için ürkütücü görüntüsü ile zıtlık arz edecek şekilde kaynaklarda çoğunlukla kırlarda dolaşıp flüt çalan, sevimli bir figür olarak betimleniyor. Ancak Pan, birçok kaynakta da çığlık atarak düşmanlarını kaçırma, panik ettirme yeteneğine sahip olarak tanımlanıyor.