Avrupa Birliği’nde asgari ücret uygulamaları ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. Bazı ülkelerde ulusal asgari ücret belirlenirken, Danimarka, İtalya, Avusturya, Finlandiya ve İsveç’te toplu pazarlık sistemi uygulanıyor. Bu model işçi ve işveren arasındaki ücretleri düzenleyerek fiilen asgari ücret işlevi görüyor. Peki Avrupa Birliği ülkelerinde asgari ücret ne kadar? Hangi ülkelerde ulusal asgari ücret uygulanıyor, hangilerinde toplu pazarlık sistemi var? AB ülkelerindeki maaş politikaları nasıl farklılaşıyor?
Avrupa Birliği’nde asgari ücret uygulaması ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. 27 AB üyesinden 22’sinde ulusal asgari ücret bulunurken, Danimarka, İtalya, Avusturya, Finlandiya ve İsveç’te ise bu sistemin dışında toplu pazarlık modeli uygulanıyor. Eurostat verilerine göre, birlik genelinde brüt asgari ücretler şu şekilde sıralanıyor:
Avrupa Birliği ülkesinde ise aylık brüt asgari ücret 1500 Euro’nun üzerinde:
- Fransa: 1802 Euro (88 bin 155 TL)
- Belçika: 2070 Euro (101 bin 266 TL)
- Almanya: 2161 Euro (105 bin 718 TL)
- Hollanda: 2193 Euro (107 bin 283 TL)
- İrlanda: 2282 Euro (111 bin 637 TL)
- Lüksemburg: 2638 Euro (129 bin 53 TL)
TOPLU PAZARLIK MODELİ ÖNE ÇIKIYOR
Danimarka, İtalya, Avusturya, Finlandiya ve İsveç’te hükümet tarafından belirlenen bir asgari ücret yok. Bu ülkelerde işçi sendikaları ve işveren örgütleri arasındaki toplu pazarlık sözleşmeleri ücretlerin alt sınırını belirliyor. Böylece fiilen asgari ücret işlevi gören bir sistem oluşuyor.
İskandinav modeli (Danimarka, Finlandiya, İsveç) ile Alp modeli (Avusturya), işçi-işveren diyaloğunu ve öz düzenlemeyi öne çıkarıyor. İtalya’da ise uzun süredir sektörel sözleşmeler, yasal düzenleme olmadan alt ücret standardı sağlıyor.
Bu ülkelerde toplu sözleşmelerle belirlenen taban ücretler çoğu zaman yasal asgari ücret uygulanan ülkelerden daha düşük değil, hatta bazı durumlarda daha yüksek seviyelerde.
- İsveç ve Danimarka: Çoğu sektörde saatlik taban ücret 13–15 Euro (636-734 TL) arasında.
- Avusturya: Aylık alt sınır genellikle 1500–1700 Euro (73 bin 381-83 bin 165 TL) seviyesinde.
- Finlandiya: Toplu sözleşmelerde saatlik ücretler 10–12 Euro (489-587 TL) civarında.
- İtalya: Aylık en düşük ücretler çoğunlukla 1000–1200 Euro (48 bin 921-58 bin 705 TL) arasında.
10 Avrupa Birliği ülkesinde aylık brüt asgari ücret 1000 Euro’nun altında:
- Bulgaristan: 551 Euro (26 bin 955 TL)
- Macaristan: 707 Euro (34 bin 587 TL)
- Letonya: 740 Euro (36 bin 201 TL)
- Romanya: 814 Euro (39 bin 821 TL)
- Slovakya: 816 Euro (39 bin 919 TL)
- Çekya: 826 Euro (40 bin 408 TL)
- Estonya: 886 Euro (43 bin 344 TL)
- Malta: 961 Euro (47 bin 13 TL)
- Yunanistan: 968 Euro (47 bin 355 TL)
- Hırvatistan: 970 Euro (47 bin 453 TL)
Altı Avrupa Birliği ülkesinde aylık brüt asgari ücret 1000-1500 Euro arasında değişiyor:
- Güney Kıbrıs: 1000 Euro (48 bin 921 TL)
- Portekiz: 1015 Euro (49 bin 654 TL)
- Litvanya: 1038 Euro (50 bin 780 TL)
- Polonya: 1091 Euro (53 bin 372 TL)
- Slovenya: 1278 Euro (62 bin 521 TL)
- İspanya: 1381 Euro (67 bin 559 TL)