Küresel iklim değişikliğinin sonucu olarak dünya her geçen gün ısınıyor. Yükselen sıcaklıklar sadece karaları değil denizleri de etkiliyor. Akdeniz’in yüzey sıcaklığı Temmuz ayında 28,4 dereceye çıkarak rekor kırdı. Peki ısınan sular hangi sorunlara neden oluyor? Bu durumdan hava durumu nasıl etkilenecek? Ege ve Akdeniz’de neler olabilir? Uzmanlarla mercek altına aldık…
İklim bilimciler, küresel ısınmayla birlikte sıcak hava dalgaları ve aşırı hava olaylarının görülme sıklığının artacağını her fırsatta söylüyor. Özellikle bu yıl Avrupa’da ve ülkemizde yaşanan yüksek sıcaklıklar, bunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Bu durumdan denizler de etkileniyor. İspanya Deniz Araştırmaları Enstitüsü’nün araştırmasına göre, Akdeniz’deki deniz suyu sıcaklığı Temmuz ayında 28,4 dereceye çıkarak rekor kırdı. Araştırma ekibindeki bilim insanları, Katalan kıyılarındaki sıcaklığın hızla yükseldiğinin altını çizerken, Afrika kıyılarından İzlanda’ya kadar ortalamanın 1 ila 3 derece üzerinde sıcaklıklarla karşılaştıklarını açıkladı.
Aslında son 30 yıldır sıcaklık artışlarının deniz suyu sıcaklığı ortalamalarını artırdığını biliyoruz. Ancak birkaç yıldır deniz suyu sıcaklıklarında daha kuvvetli artışlar var. Özellikle bu yıl hem havada hem de denizde sıcaklık açısından çok farklı şeyler oluyor. Peki bu yılki kuvvetli artışı nasıl açıklamak gerekiyor?
‘BU YIL KISMEN DE OLSA EN NINO’NUN ETKİSİ VAR’
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Deniz Demirhan, “Bu yıl yaşanan artışta, kısmen de olsa El Nino’nun etkisi var. El Nino, Ekvatoral Pasifik Okyanusu’nda başlar. Orta ve Doğu Pasifik’teki ılık sularla ve tropik bölgelerdeki ‘alize rüzgârlarının’ zayıflamasıyla karakterize edilir. Bu rüzgârların zayıflaması, okyanus ve karalardaki yağış ve sıcaklık koşullarını etkiler” dedi.
Demirhan, şöyle devam etti:
— Ancak okyanus ve deniz sıcaklıklarının bu kadar çok artmasının altındaki en önemli sebep küresel Isınma… İnsan faaliyetleri atmosferdeki sera gazı yoğunluğunu artırdığı için son 30-40 yıldır deniz yüzeyi ve kara sıcaklıklarında artış meydana geliyor.
— Kuzey Atlantik’in doğusundaki ılık sular ve hafif rüzgârlar, normalde günlerin yüzde 70’inden fazlasının sağanak yağışlı olmasının beklendiği bir ayda, uzun bir süre güneşli ve ılık hava getiriyor. Atlantik üzerinde Avrupa’nın hava durumunu etkileyen yarı kalıcı bir yüksek basınç sistemi olan ‘Azor Yükseği’ de zayıfladı ve buna bağlı olarak ilkbaharda Sahra’dan daha az toz taşınımı gerçekleşti. Tozların atmosferde az olmasının da gelen güneş radyasyonu miktarının artmasına neden olduğuna dair çalışmalar bulunuyor.