Bankalar kârda, halk borçta rekor kırıyor…
Yurttaşın bankalara olan borcu, bankaların ise kârı rekor üstüne rekor kırıyor. Türkiye’nin en büyük 10 bankası 2023’te toplam yaklaşık 507 milyar lira kâr etti. Yurttaşın 9 Şubat haftasında bankalara olan kredi borcu 1 trilyon 538 milyar lira olurken kredi kartı borcu ise 1 trilyon 251 milyar lira.
2023’te en yüksek kârı 89,9 milyar lira ile Ziraat Bankası elde ederek, önceki yıla göre kârını yüzde 118,7 artırdı. Garanti BBVA, 87,3 milyar lira ile ikinci, Türkiye İş Bankası 72,3 milyar lira ile üçüncü, Yapı Kredi 68 milyar lira ile dördüncü ve Akbank 66,5 milyar lira beşinci sırada yer aldı. Önceki yıla göre 2023’te Garanti BBVA karını yüzde 49,3, Türkiye İş Bankası yüzde 17,4, Yapı Kredi yüzde 28,9 ve Akbank yüzde 10,8 artırdı.
Kârlılık bazında bu bankaları sırasıyla, 33,2 milyar lira ile QNB Finansbank, 27,9 milyar lira ile DenizBank, 26,6 milyar lira ile Kuveyt Türk, 25 milyar lira ile VakıfBank ve 10,1 milyar lira ile Halkbank izledi.
Böylece Türkiye’nin en büyük 10 bankası, 2023’te 506,8 milyar lira net dönem karı elde etti ve ilgili bankaların toplam karı önceki yıla kıyasla yüzde 40,4 artış göstermiş oldu.
Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB), ‘Rakamlarla Bankacılık Sektörü 2023’ raporunda açıkladığı verilere göre ise 2023’te Türkiye’deki 63 bankanın toplam aktif büyüklüğü 23,5 trilyon lira oldu. 10 bankanın geçen yılsonu itibarıyla aktif büyüklüğü 19,4 trilyon liraya ulaştı. Böylece, 2022 sonuna kıyasla bu bankaların aktif büyüklüğü yüzde 65,8 artış gösterdi. Bankaların, en büyük fon kaynağı durumundaki mevduatlar da geçen yıl 13 trilyon liraya çıktı. Sektörün 10 büyük bankasının mevduat/katılım fonu toplamı ise 2022 yılsonuna göre yüzde 69 arttı.
BORÇ TOPLAMI 2,7 TRİLYON OLDU
Bankalar kârına kâr katarken artan enflasyon ve artan hayat pahalılığı nedeniyle yurttaşlar çareyi kredi kartı kullanımında buldu. Kredi kartı borcu bulunan yurttaşların sayısı 36,7 milyonu aştı. BDDK verilerine göre ise 2022 yılında 446 milyar lira olan toplam kredi kartı borcu miktarı, 2023 sonunda 2,5 kat artarak 1,1 trilyon lirayı aştı. Taşıt kredilerinde genişleme göze çarparken 2023’te yüzde 93 arttı. Yıl genelinde konut kredileri yüzde 22 büyüdü. Geçen yıl bireysel kredilerin ve kartların borç toplamı 2,7 trilyon liraya ulaştı.
BDDK’nin haftalık bültenine göre, 9 Şubat itibarıyla tüketici kredilerinin tutarı, 5 milyar 811 milyon TL artışla 1 trilyon 538 milyar 994 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 437 milyar 341 milyon TL’si konut, 93 milyar 786 milyon TL’si taşıt ve 1 trilyon 7 milyar 866 milyon TL’si ihtiyaç kredilerinden oluştu. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da yüzde 0,3 artışla 1 trilyon 251 milyar 91 milyon liraya yükseldi. Takipteki alacaklar da önceki haftaya göre 970 milyon lira artarak 197 milyar 55 milyon liraya yükseldi.
