Gıda zehirlenmelerine karşı dikkat edilmesi gerekenler

Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı tarafından, son dönemde artan gıda zehirlenmelerine karşı uyarı yapıldı. Buna göre, gıda zehirlenmelerinin önemli bir kısmı, menşei belirsiz, etiketsiz gıdaların ve doğadan gelişigüzel toplanan bitkilerin tüketilmesinden kaynaklanıyor. Sinir sistemini etkileyen güçlü toksinler içeren bazı bitkiler, kısa sürede görme kaybı, bilinç bulanıklığı ve solunum yetmezliği sonuçlarına yol açabiliyor. Uzun süre bekletilen yemekler gıda zehirlenmesine yol açabiliyor.

Türkiye’nin farklı illerinde son dönemde görülen gıda zehirlenmesi vakaları üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı uyarılarda bulundu.

Gıda zehirlenmelerinde bir başka risk faktörünü de toplu yemek organizasyonlarında sağlıksız şartlarda hazırlanan gıdalar oluşturuyor. Bu durumdan kaynaklı zehirlenmelerde, genellikle tek tencerede pişirilip uzun süre bekletilen yemekler, uygunsuz taşıma koşulları veya çapraz bulaşma rol oynuyor.

Yemeklerin pişirildikten sonra en kısa sürede tüketilerek oda sıcaklığında uzun süre bekletilmemesi, sıcak tutulacak gıdaların 65 derecenin altına düşmemesi ve bu sıcaklıkta 3 saatten fazla bekletilmemesi, catering firmalarının Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen İşletme Kayıt Belgesi’ne sahip olup olmadığının kontrol edilmesi gerekiyor.

“ARTAN YEMEKLERİ ISITARAK SERVİS ETMEYİN”

Bununla birlikte, çiğ ve pişmiş ürünlerin aynı ekipmanla hazırlanmasından kaçınılarak çapraz bulaşmanın önlenmesi, et, pilav ve salataların kapalı kaplarda taşınması, kullanılan suyun içilebilir nitelikte olmasının sağlanması, kuyu veya tanker suları için analiz raporu bulundurulması önem taşıyor.

Artan yemeklerin ertesi gün yeniden ısıtılarak servis edilmemesi, yemek sonrası bulantı, karın ağrısı, halsizlik gibi belirtiler gösteren kişilerin 112’ye yönlendirilmesi, toplu yemek sağlayan işletmelerin her öğünden en az 72 saat numune saklama zorunluluğuna uyması da toplu yemek organizasyonu yapan işletmelerin alması gereken önlemler arasında sıralanıyor.

Gıda zehirlenmelerine karşı dikkat edilmesi gerekenler şöyle sıralandı;

• Yemekler pişirildikten sonra en kısa sürede tüketilmeli; oda sıcaklığında uzun süre bekletilmemeli. ⁠
• Sıcak tutulacak gıdalar 65°C’nin altına düşmemeli, bu sıcaklıkta 3 saatten fazla bekletilmemeli.⁠ ⁠
• Catering firmalarının Bakanlık İşletme Kayıt Belgesine sahip olup olmadığı kontrol edilmeli. ⁠
• Çiğ ve pişmiş ürünler aynı ekipmanla hazırlanarak çapraz bulaşmaya yol açılmamalı.⁠ ⁠
• Et, pilav ve salatalar kapalı kaplarda taşınmalı. ⁠
• Kullanılan suyun içilebilir nitelikte olması sağlanmalı; kuyu veya tanker suları için analiz raporu bulunmalı. ⁠
• Artan yemekler ertesi gün yeniden ısıtılarak servis edilmemeli. 
• Belirti gösteren kişiler (bulantı, karın ağrısı, halsizlik) hemen 112’ye yönlendirilmeli. ⁠
• Toplu yemek sağlayan işletmeler her öğünden en az 72 saat numune saklamak zorunda.

Gıda güvenliğine için kurallar ise şöyle sıralandı:

• Açıkta satılan gıdalar mümkün olduğunca tercih edilmemeli. ⁠
• Doğadan toplanan mantar, meyve ve otlar uzman onayı olmadan tüketilmemeli. 
• Bozulmuş, şişmiş, rengi değişmiş konserveler kesinlikle yenmemeli. ⁠
• Şüpheli ürünler ALO 174 Gıda Hattı veya WhatsApp İhbar Hattı üzerinden bildirilmeli. ⁠
• Vakayla ilişkili örnek ürün ve ambalajlar saklanmalı.