‘BİR ZEYTİN AĞACI DİKTİLER Mİ ?’

İçerisinde Muğla Milas ile Yatağan’daki zeytinlikleri madenciliğe açan düzenlemenin de yer aldığı “torba teklif” muhalefetin, köylülerin, çevrecilerin tüm itirazlarına karşın TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kabul edildi. Komisyon zorunlu ihtiyaçlar dışında rekor sürede yaklaşık 26 saat çalıştırıldı.

AKP iktidara geldiğinden bu yana zeytinlikleri madenciliğe açmak için yasa, yönetmelik, mevzuat değişiklikleri gibi yaklaşık 10’a yakın girişimde bulundu. Bunlardan bazıları geri çekildi, bazıları da yargıdan döndü. Ancak AKP vazgeçmedi. Bu kez de Muğla Milas’ta bulunan Yeniköy ve Kemerköy ile Yatağan’da bulunan Yatağan termik santrallerinin faliyetine devam edebilmesi için koordinat da verilerek zeytinlikleri madenciliğe açmak amacıyla “adrese teslim” düzenlemeyi Meclis’e getirdi.

ŞİRKETLER İÇİN

Gerekçe olarak da özelleştirilen santrallerin kapanmaması, faliyetlerine devam edebilmesi gösterildi. İtirazlara karşın teklif önceki gün saat 10.00’da komisyonda görüşülmeye başlandı. Önceki gün sabah köylüler ve çevrecilerin komisyona alınmaması nedeniyle kavgalar yaşanmıştı. Yumruklaşmaya varan kavgalara, tepkilere karşın komisyon yaklaşık 26 saat çalıştırıldı. Gece boyunca komisyon görüşmelerine devam etti. Sandalyelerde uyuklayanlar oldu. Muhalefet partileri, teklifin anayasaya aykırı olduğuna dikkat çekerek tüm maddelerde çok sayıda önerge verdi. Ancak hepsi reddedildi.

‘BÜYÜK HEDEFLERİMİZ VAR’

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Nevzat Şatıroğlu,  “Biz hem daha çok GES ve RES yapalım diyoruz hem de bu süreci kısaltmak için bir amaç edindik kendimize bakanlık olarak; büyük hedeflerimiz var” dedi. CHP Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez, “Ama çevre amaçlı değil bu hedefler” karşılığını verdi.

SENDİKADAN TEKLİFE DESTEK

Santrallerde örgütlü bulunan Tes-İş Sendikası’nın Genel Başkanı İrfan Kabaloğlu, teklife destek verdi. Kabaloğlu, 400’e yakın kamyonun her gün Soma’dan Yatağan’a kömür getirdiğini söyledi.

‘DENETİMSİZ HALE GETİRİLİYOR’

Türkiye Barolar Birliği Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu üyesi Yakup Şekip Okumuşoğlu, ÇED’lerin derinleştirilmesi gerekirken, daha da detaylandırılması gerekirken ne yazık ki bu düzenlemeyle daha da “gevşetildiğini”, denetimsiz hale getirildiğini vurguladı.

‘ZEYTİN TAŞINAMAZ’

Ege Bölgesi Sanayi Odası Katip üyesi Nejat Özduran, şunları söyledi:

“Arkadaşlarımız diyorlar ki: ‘Zeytin ağacı taşınır mı, taşınmaz mı, ürün verir mi, vermez mi ?’ Bu işin içinde birisi olarak ben zeytini taşıdım ‘verim aldın mı ?’diyorsanız almadım, yıllarca bekledim alamadım çünkü zeytine ne kadar bakarsanız bakın verim veremiyor çünkü onun damarlarını kesmişsiniz, kollarını kesmişsiniz ama ‘yaşıyor bu adam’ diyorsunuz. Bu adamı İzmir’den almışsınız, İstanbul’a götürmüşsünüz, İstanbul’da yaşıyor, doğru yaşıyor ama eli tutmuyor, ayağı tutmuyor. Onun için diyorum ki: Zeytin taşınamaz, zeytin olduğu yerde kıymetlidir. Zeytinimize kıymayalım diyorum. Zeytinyağımızı da çok iyi değerlendirelim.”

‘DOĞA NASIL TAŞINABİLİR ?’

Doğal Hayatı Koruma Vakfı Genel Müdürü Ömür Kula, zeytinin taşınamayacağına işaret ederek, “Ya, arkadaşlar, doğa nasıl taşınabilir ya ? Ekosistemi nasıl taşıyorsunuz bir yerden bir yere ? Saksı mı bu ? Deli miyiz ? Bu bir excel tablosu mu ?” diyerek tepkisini dile getirdi. Kula, düzenlemenin anayasaya aykırı olduğunu da vurguladı.

‘ANLAŞILIR DEĞİL’

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Kurucu Üyesi Murat Narin, birçok kez hayır denilen bir düzenlemenin yeniden getirilmesinin “anlaşılır ve kabul edilebilir birşey olmadığını” vurguladı. Narin, “ Zeytin ağacını sökmekle, zeytinciyi yerinden oynatmakla, sürgün etmekle bu ülke kalkınmaz” diye konuştu.

‘40 KÖY GİDECEK’

Milas Ekizköy Mahallesi Muhtarı Necla Işık, eleştirilerini şöyle dile getirdi:

“Burada 40 köy gidecek ya sadece Ekizköy’de 40 bin zeytin ağacımız var, geri kalan köyleri saymıyorum bile. Bu 40 köyün geçimliği ne olacak, bizim emeğimiz ne olacak, bizim toprağımız ne olacak ? Her şeyimiz gidecek. Üzerimizde bir talan var, talan kurulmaya çalışılıyor. Bizim her şeyimize çökülmeye çalışılıyor ve bize sorulmuyor. Bizim sesimiz niçin altı yıldır duyulmuyor ? Ben bunu sormak istiyorum. 40 köy ve 40 köy zeytinle besleniyor.”

‘BİR ZEYTİN AĞACI DİKTİLER Mİ ?’

Işık, “bu torba teklifi sunan vekiller, bir tane zeytin ağacı dikmiş midir ? Bir tane ağaç kaç yılda meydana geliyordur biliyor mu ?” diye sordu. Soru yanıtsız kaldı.

ŞİRKET DEĞİL, TKİ DİKTİ

İklim Adaleti Koalisyonu’ndan Deniz Gümüşel, Enerji Bakanlığı’ndan

yetkililerin rehabilitasyon çerçevesinde 10 bin tane zeytin ağacının şirket tarafından yetiştirildiğini söylediklerine işaret ederek, şöyle devam etti:

“Doğru değildir efendim; bu ağaçların hepsi 2012 yılına kadar Türkiye Kömür İşletmeleri tarafından madenler işletilirken dikilmiş ağaçlardır ve o günden bugüne de hasadını şirket köylülere yaptırmaktadır. Evet, derler ki: 8 ton zeytinyağı elde ediliyor yılda ve biz bunu hiç kullanmıyoruz ama ne hikmetse ki ben ne zaman Meclis’te bir yasama sürecine müdahil olmak için gelsem Yeniköy ve Kemerköy Elektrik Üretim AŞ yetkililerini, CEO’sunu, genel müdürünü ellerinde zeytinyağı şişeleriyle Meclis koridorlarında dolaşırken görüyorum.”

Görüşmelerde muhalefetin maddelerin tekliften çıkarılmasına yönelik verdiği bütün önergeler reddedildi. Komisyon Başkanı Mustafa Varank Zeytincilik Yasası’nın da değişmesi gerektiğini söyledi. Varank amacın buradaki santrallerin ihtiyacını karşılamak olduğunu belirtti. CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz düzenlemenin geri çekilmesini istedi. CHP Muğla Milletvekili Cumhur Uzun da düzenlemenin “kişiye özel bir düzenleme” olduğunu vurguladı.

26 SAATLE REKOR

Teklifin zeytinliklerle ilgili tartışmalı 11. maddesi tam 24. saatte muhalefetin tüm itirazlarına karşın kabul edildi. Yaklaşık 26 saatte de teklifin tamamı komisyondan geçti. Toplantı, 28. Dönem 3. Yasama Yılı’nın en uzun süreli komisyon toplantısı olarak kayıtlara girdi. Bu arada Yatağan, Yeniköy ve Kemerköy santrallerini işleten şirket temsilcileri de, Meclis koridorlarında teklifin komisyondan geçmesini bekledi. Teklifin gelecek hafta TBMM Genel Kurulu’na gelmesi bekleniyor.